Ngày 16 tháng 8 năm 2002, cùng với khí thế cách mạng của những ngày đầu thu tháng Tám, một sự kiện mang ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển và hội nhập kinh tế của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn, các làng nghề Việt Nam đó là sự ra đời của Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam ( viết tắt VARISME). Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam thành lập theo Quyết định số 28/QĐ - BTCCBCP ngày 28 tháng 5 năm 2002 của Bộ trưởng, Trưởng Ban tổ chức cán bộ Chính phủ (nay là Bộ trưởng Bộ Nội vụ). Nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Công Tạn, người đã nhiều năm gắn bó với ngành nông nghiệp nông thôn được Đại hội bầu làm Chủ tịch Hiệp hội. Ngày 24/04/2007 tại kỳ họp thường niên Ban Chấp Hành Hiệp Hội, nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn thôi giữ chức Chủ tịch Hiệp hội. Ngày 29 tháng 03 năm 2010, tại Đại hội Đại biểu Hiệp hội nhiệm kỳ II, Ông Lê Khắc Triết, được bầu giữ chức Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký. Ông Nguyễn Công Tạn là cố vấn đặc biệt.

Hiệp hội (VARISME), người đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam, ra đời với tôn chỉ và mục đích nhằm nâng cao hiệu quả các hoạt động hỗ trợ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, doanh nhân, người lao động, nghệ nhân, làng nghề truyền thống. Đẩy mạnh các hoạt động sản xuất kinh doanh, nghiên cứu khoa học, thông tin kinh tế, thị trường, xúc tiến thương mại, đầu tư, thúc đẩy quan hệ hợp tác với cộng đồng doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Gìn giữ và phát triển những sản phẩm trong làng nghề truyền thống, góp phần xoá đói giảm nghèo thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn theo đường lối của Đảng và Nhà nước.

Hiệp hội là mái nhà chung, là cầu nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp với chính quyền địa phương và giữa doanh nghiệp với các Ban, Ngành Trung ương. Hiệp hội là nơi trao đổi phản ánh các nhu cầu bức thiết hằng ngày của các doanh nghiệp, doanh nhân với các cơ quan Đảng, cơ quan quản lý Nhà nước để tháo gỡ khó khăn, tạo hành lang pháp lý cho doanh nghiệp, doanh nhân, nghệ nhân phát huy tiềm năng sẵn có để phát triển sản xuất kinh doanh vì mục đích chấn hưng và phát triển kinh tế đất nước. Tại Hội Nghị Ban chấp hành và kỷ niệm 3 năm ngày thành lập Hiệp hội (28/5/2002 - 28/5/2005), Hội nghị đã ra thông điệp:

"Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam nguyện làm người bạn tin cậy của người nghèo".

Trong những năm qua, Hiệp hội đã tư vấn cho nhiều doanh nghiệp Hội viên về chiến lược sản xuất kinh doanh, đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới vào Nông nghiệp. Nhiều giống cây trồng vật nuôi có năng suất và hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất nông lâm nghiệp đã được đưa vào trồng, nuôi thử, tiến tới sản xuất đại trà như: giống giun Thái Bình số 3, Nhật Bản số 2, đậu tương Tạp hoàng số 4, Dâu tằm, Củ mài, giống Mía đường, đặc biệt giống cỏ mới VA06 có giá trị dinh dưỡng cao trong làm thức ăn chăn nuôi cho đàn gia súc và các loại động vật ăn cỏ. Cỏ VA06 có năng suất cao gấp 3 đến 5 lần cỏ Voi. Cỏ VA06 còn sử dụng làm nguyên liệu sản xuất bột giấy, sản xuất cồn Etalnol, ván ép, nguyên liệu sản hàng thủ công đan lát, măng cỏ còn có thể làm thức ăn...Hiệp hội cũng đã phối hợp với tổ chức ACDI / VOCA (Hoa Kỳ) thực hiện dự án "Phát triển dịch vụ kinh doanh nông thôn" tại các tỉnh Nam Bộ như: Kiên Giang, An Giang và Bến tre. Dự án đang phát huy hiệu quả. Hàng năm, Hiệp hội tổ chức nhiều đoàn Doanh nghiệp tham gia các Hội hội chợ triển lãm Quốc tế.

Những hoạt động của Hiệp hội, những tiến bộ Khoa học kỹ thuật do Hiệp hội phổ biến, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp được các hộ sản xuất, các hợp tác xã, các Doanh nghiệp nhỏ và vừa, chính quyền các địa phương và lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đánh giá cao.

Hiện nay Hiệp hội đã phát triển gần 600 Hội viên là các doanh nghiệp hoạt động trong nhiều ngành nghề khác nhau trên phạm vi cả nước. Hiệp hội luôn mở rộng cửa đón các Hội viên mới gia nhập và thiết lập các mối quan hệ hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước.