Tổng công ty Sông Đà, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam, Tổng công ty Xây dựng và phát triển hạ tầng, Tổng công ty cổ phần Đầu tư phát triển – Xây dựng, Tổng công ty cổ phần Sông Hồng và Tổng công ty Cơ khí Xây dựng ban đầu được thành lập chỉ là những đơn vị có quy mô nhỏ về vốn, nhân lực, thiết bị để thi công xây lắp các công trình phục vụ công cuộc xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc. Trải qua trên dưới 50 năm xây dựng và phát triển cùng với sự phát triển của đất nước, các Tổng công ty đã đảm nhận làm Tổng thầu và tham gia thi công xây lắp hầu hết các công trình, dự án trọng điểm của đất nước, như các công trình công nghiệp: Thủy điện Sơn La, Hòa Bình, Yaly, Sê San 3, Tuyên Quang…; Các nhà máy nhiệt điện: Phả Lại, Phú Mỹ 1, Phú Mỹ 4, Cà Mau 1&2, Vũng Áng 1,…; Các nhà máy xi măng: Hoàng Thạch, Chinfon, Bút Sơn,…; Các công trình hạ tầng giao thông như: hầm đường bộ qua đèo Hải Vân, Đèo Ngang, Quốc lộ 1, Quốc lộ 18, Đường Hồ Chí Minh,…

Bên cạnh đó, các Tổng công ty cũng đã và đang làm Chủ đầu tư, kinh doanh nhiều sản phầm công nghiệp như: điện năng (với tổng công suất trên 2.500 MW), xi măng (với tổng công suất trên 5 triệu tấn/năm), thép xây dựng (với tổng công suất 430 ngàn tấn/năm), phôi Thép (công suất trên 400 ngàn tấn/năm), đóng tàu biển (6.500 DWT), chế tạo thiết bị (10.000 tấn/năm),…; Hạ tầng giao thông như: hầm đường bộ qua Đèo Ngang, Quốc Lộ 2 (Hà Nội – Phúc Yên), Quốc lộ 1A – đoạn tránh Tp Hà Tĩnh…; Các sản phầm về nhà ở khu đô thị, khu công nghiệp tại Hà Nội, Hồ Chí Minh, Vũng Tầu và nhiều địa phương khác; Trong đó, nhiều công trình, dự án đã hoàn thành xây dựng đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Qua các công trình, dự án trên, các Tổng công ty đã không ngừng lớn mạnh về tiềm lực tài chính và lực lượng thiết bị với công nghệ thi công, quản lý tiên tiến hiện đại, cùng với đội ngũ cán bộ quản lý giàu kinh nghiệm và lực lượng công nhân kỹ thuật có tay nghề cao; Hoạt động SXKD được mở rộng đa ngành nghề, đa lĩnh vực của nền kinh tế; Địa bàn kinh doanh không chỉ ở trong nước mà đã phát triển sang các nước trong khu vực và thế giới.

Trong giai đoạn hội nhập, khi đất nước thực hiện chính sách mở của nền kinh tế, đặc biệt từ khi Việt Nam hội nhập nền kinh tế khu vực Asean (AFTA) và trở thành thành viên chính thức của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) cũng như nhiều tổ chức quốc tế khác thì tham gia thị trường xây dựng và sản xuất công nghiệp ở Việt Nam không chỉ có các Doanh nghiệp xây dựng trong nước mà đã, đang và se có nhiều Nhà thầu nước ngoài vào hoạt động kinh doanh, trong đó nhiều Tập đoàn lớn của các Quốc gia có nền kinh tế phát triển như : Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc,…

Các Tập đoàn này hầu hết đều có tiềm lực mạnh về tài chính, công nghệ, nguồn lực và thông thạo luật pháp Quốc tế, đặc biệt có nhiều kinh nghiệm trong quản trị doanh nghiệp. Đây là cơ hội tốt nhưng cũng là một thách thức không nhỏ đối với các Doanh nghiệp xây dựng trong nước còn nhỏ bé, kinh nghiệm thương trường cũng như năng lực quản trị doanh nghiệp của đội ngũ cán bộ quản lý còn hạn chế. Vì vậy, để tồn tại và phát triển trong bối cảnh hội nhập này, các doanh nghiệp xây dựng trong nước cần phải tự vươn lên và hợp lực với nhau để khai thác thế mạnh của nhau, tạo nên sức mạnh tổng hợp đủ sức cạnh tranh, thắng thầu các dự án, công trình xây dựng, tìm kiếm đầu tư các dự án sản xuất công nghiệp và chế tạo cơ khí, thiết bị để sản xuất và tiêu thụ ngay trên lãnh thổ cũng như trong khu vực và quốc tế.

Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước phát triển các Tổng công ty, các Tập đoàn kinh tế nhà nước có quy mô và tiềm lực ngang tầm với các Tập đoàn kinh tế của các Quốc gia trong khu vực và thế giới, nhằm góp phần ổn định, phát triển nền kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội của đất nước, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định số 52 QĐ-TTg ngày 12/1/2010 về việc phê duyệt Đề án thí điểm thành lập Tập đoàn Công nghiệp Xây dựng Việt Nam và quyết định số 53 QĐ-TTg thành lập Công ty mẹ - Tập đoàn Sông Đà (gọi tắt là Tập đoàn Sông Đà).

Tập đoàn Công nghiệp Xây dựng Việt Nam được tổ chức và hoạt động theo mô hình Công ty mẹ - công ty con. Công ty mẹ và các Công ty con được tổ chức và hoạt động phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành tương ứng với từng loại hình doanh nghiệp. Công ty mẹ và các Công ty con đều bình đẳng trước pháp luật và cùng hợp tác với nhau để xây dựng Tập đoàn lớn mạnh