Nằm trên trục lộ chính của một thành phố có mật độ dân số cao nhất nước, Bệnh viện Bình Dân ngày nay đã trở thành địa chỉ quen thuộc không chỉ của những bệnh nhân người Sài Gòn mà còn của các tỉnh phía Nam. Trải qua bao nhiêu thăng trầm lịch sử, nhiều thế hệ ngành y nơi đây vẫn tận tụy với thiên chức của mình là chăm sóc sức khoẻ và cứu lấy sinh mạng của những con người không may.

Là một đơn vị của ngành y tế Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Bình Dân ngay từ những ngày đầu thành lập đã là cơ sở thực tập của trường Đại học Y khoa Sài Gòn và là bệnh viện Ngoại khoa duy nhất ở miền Nam Việt Nam, tập trung hầu hết các chuyên gia tài giỏi ngành Y lúc bấy giờ. Tuy ra đời trong bối cảnh khá đặc biệt vào năm 1954 - ngày đất nước bị chia cắt - và không được xây dựng theo mô hình chính qui, Bệnh viện Bình Dân với các vị thầy tiên phong đã xác lập mục tiêu chủ yếu bước đầu là một cơ sở chính của trường Đại học Y khoa Sài Gòn trong nhiệm vụ đào tạo nhiều thế hệ ngành Yû. Và có thể nói nửa thế kỷ qua, Bệnh viện đã góp phần không nhỏ trong việc xây dựng một đội ngũ bác sĩ có trình độ kiến thức chuyên môn và nghiệp vụ cao, tự hào với nhiều tên tuổi được khẳng định cả trong lẫn ngoài nước. Quá trình phát triển của Bệnh viện Bình Dân có thể chia thành hai thời kỳ. Trước ngày 30/4/1975, Bệnh viện nhận điều trị, giải phẫu tất cả các bệnh về ngoại khoa chuyển đến từ những bệnh viện tại Sài Gòn lẫn các tỉnh miền Nam và đã thực hiện được hầu hết những phẫu thuật cổ điển trên thế giới. Từ bước đi vững vàng ban đầu, nhiều thế hệ nối tiếp nhau phát huy truyền thống tốt đẹp của những bậc thầy đi trước, không ngừng trau giồi nghiệp vụ và tận tụy với bổn phận, nhờ vậy tạo được niềm tin không chỉ đối với người dân thành phố Sài Gòn mà cả miền Nam. Suốt trong thời kỳ này Bệnh viện Bình Dân đã là cái nôi sản sinh nhiều thế hệ chuyên viên y tế vững tay nghề, đặc biệt trong lĩnh vực ngoại khoa. Một điểm son khác là việc ứng dụng các kỹ thuật mới của nền y học Tây phương vào ngành y tế nước ta mà không đánh mất bản sắc dân tộc, học cái hay của người để vận dụng theo cách của mình. Sau ngày đất nước thống nhất vào năm 1975, một số bác sĩ giỏi của Bệnh viện - vì nhiều lý do khác nhau - đã định cư ở nước ngoài. Nhìn dưới giác độ tích cực thì đây cũng là một lợi thế cho đất nước. Không ít vị trong số ấy đã trở thành những thầy thuốc Việt Nam nổi tiếng trên thế giới và sau đó chính họ đã đem kỹ thuật cao về giúp cho việc phát triển ngành Y trong nước. Ngay từ những ngày đầu thành phố Sài Gòn được giải phóng, Bệnh viện Bình Dân vẫn tiếp tục hoạt động mà không có sự xáo trộn nào đáng kể. Tập thể giáo sư và bác sĩ tại chỗ đã được lãnh đạo thành phố đặt để niềm tin qua việc lưu dụng hầu như toàn bộ. Ý thức được nhiệm vụ cao cả của mình, đội ngũ chuyên môn này đã cùng với Ban giám đốc và toàn thể nhân viên cống hiến năng lực cho sự nghiệp chăm sóc sức khỏe người dân và đã cùng với các bệnh viện khác trong cả nước góp phần phát triển mạnh mẽ nền y học Việt Nam. Năm 2004, tập thể y bác sĩ và cán bộ công nhân viên Bệnh viện Bình Dân long trọng kỷ niệm 50 năm ngày thành lập, tự hào nhìn lại đoạn đường nửa thế kỷ chung sức xây dựng đơn vị ngày càng vững mạnh. Tập sách nhỏ này ghi lại một cách khái quát quá trình hoạt động của Bệnh viện, với tư cách là một chứng nhân của lịch sử phát triển ngành Y ở miền Nam nói chung và ngành Ngoại khoa nói riêng. Tuy đã cố gắng rất nhiều trong quá trình tập hợp tư liệu, nhưng do những hạn chế khách quan chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót về các chi tiết liên quan đến sự việc cũng như con người. Chúng tôi rất mong nhận được sự góp ý của các đồng nghiệp, thân hữu và nhất là các thế hệ y bác sĩ từng làm việc tại Bệnh viện, để có thể bổ sung và sửa chữa trong những lần xuất bản sau này.