Nam Định tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh vàng

Người tiêu dùng mong muốn các cơ sở kinh doanh vàng công bố chất lượng sản phẩm cũng như nguồn gốc hàng hóa.

Quá trình kiểm tra sẽ kéo dài đến hết năm nay, nhưng ở thời điểm hiện tại đã bộc lộ nhiều hạn chế trong quản lý nhà nước đối với các cơ sở kinh doanh vàng trên địa bàn.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) Nam Định Nguyễn Viết Chiến, Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh Nam Định thông tin nhanh cho chúng tôi: Từ ngày 6-5 đến 30-6, Đoàn kiểm tra liên ngành gồm đại diện Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nam Định, Sở Tài chính, Công an tỉnh và Chi cục QLTT tiến hành kiểm tra 43 tổ chức cá nhân kinh doanh vàng và ngoại tệ trên địa bàn thành phố Nam Định và các huyện Hải Hậu, Vụ Bản, Mỹ Lộc, bước đầu phát hiện 24 cơ sở có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh vàng, ngoại tệ. Đoàn đã xử phạt vi phạm hành chính 22 cơ sở với số tiền thu nộp ngân sách là hơn 103 triệu đồng. Một loạt các vi phạm được phát hiện ở các cơ sở kinh doanh vàng như không công bố chất lượng sản phẩm, vi phạm về đo lường (cân không kiểm định hoặc quá hạn kiểm định), vi phạm về hóa đơn và chứng từ chứng minh nguồn gốc hàng hóa. Điều đáng nói, lực lượng kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh Nam Định phát hiện cơ sở kinh doanh vàng của bà Nguyễn Thu Hiền ở 24 phố Máy Tơ (thành phố Nam Định) không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và 12 cơ sở kinh doanh vàng kinh doanh sai nội dung đã đăng ký. Cũng từ đầu năm đến nay, các đội QLTT trực thuộc Chi cục QLTT tỉnh đã kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính hơn 66 triệu đồng đối với mười cơ sở kinh doanh vàng do có những hành vi vi phạm tương tự như trên. Trước thái độ kiên quyết của các cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra, nhiều cơ sở kinh doanh vàng đã thừa nhận sai sót, vi phạm của mình trong quá trình hoạt động, tự giác chấp hành các hình thức xử lý vi phạm hành chính. Tuy nhiên, vẫn còn một số cơ sở kinh doanh vàng tại các huyện Hải Hậu, Giao Thủy và Nam Trực trong các ngày 14-6 và 29-6 có hành vi đối phó việc kiểm tra bằng cách khi một cửa hàng bị kiểm tra liền thông báo cho các cửa hàng khác đóng cửa không bán hàng, hoặc như cửa hàng vàng Bảo Tín - Minh Thu, số 340 phố Trần Hưng Đạo (thành phố Nam Định) vẫn mở cửa hàng nhưng chỉ cho người giúp việc trông coi, Đoàn kiểm tra liên ngành ba lần đến làm việc đều được nhân viên trả lời: Chủ kinh doanh đi vắng!

Có một thực tế là hiện nay giữa các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh Nam Định đang có những con số thống kê rất khác nhau về số lượng cơ sở kinh doanh vàng. Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), toàn tỉnh hiện có 340 đơn vị hoạt động kinh doanh vàng (56 doanh nghiệp và 284 hộ), nhưng con số của Chi cục QLTT tỉnh đến ngày 10-5-2011 chỉ có 143 tổ chức, cá nhân đang kinh doanh vàng. Được biết, Sở KH-ĐT hoặc phòng đăng ký kinh doanh các huyện chỉ nắm được số lượng giấy phép đăng ký kinh doanh đã cấp cho tổ chức, cá nhân, sau đó họ có kinh doanh vàng hay không thì các cơ quan này không hay biết. Còn Chi cục QLTT tỉnh lại quản lý số cơ sở đang hoạt động kinh doanh vàng qua kiểm tra thực tế, điều này lý giải tại sao lại có những số liệu không khớp nhau. Chung quanh việc quản lý các cơ sở kinh doanh vàng, Trưởng phòng nghiên cứu tổng hợp và kiểm soát nội bộ - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh tỉnh Nam Định Hoàng Thế Kỷ đưa ra một nghịch lý đang tồn tại lâu nay trên địa bàn tỉnh. Đó là hoạt động mua, bán vàng và sản xuất, gia công vàng trang sức mỹ nghệ do cơ quan đăng ký kinh doanh cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, vì vậy NHNN chi nhánh tỉnh Nam Định không nắm được thông tin về số lượng tổ chức, cá nhân đang hoạt động kinh doanh vàng. Theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố chỉ được giao nhiệm vụ cấp giấy phép sản xuất vàng miếng và xuất nhập khẩu vàng trang sức mỹ nghệ, vàng nguyên liệu, vàng miếng cho tổ chức, cá nhân. Tuy nhiên, qua theo dõi của NHNN tỉnh Nam Định, trên địa bàn hiện không phát sinh các hoạt động này. Ông Kỷ cho biết thêm, đối với hoạt động mua, bán vàng và sản xuất, gia công vàng trang sức mỹ nghệ, tại Thông tư số 10 ngày 16-9-2003 của NHNN quy định: Hằng quý, năm các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh mua, bán, gia công vàng phải báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh vàng. Tuy nhiên, sau đó NHNN ra Quyết định số 1703 ngày 28-12-2004 đã bỏ chế độ báo cáo nói trên, vì vậy NHNN chi nhánh tỉnh không có số liệu về hoạt động mua, bán vàng và sản xuất, gia công vàng trang sức mỹ nghệ của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Vì vậy, NHNN tỉnh không thể thực hiện được nhiệm vụ quản lý đối với hoạt động mua bán và sản xuất, gia công vàng trang sức mỹ nghệ trên địa bàn tỉnh.

Thực tế trên cho thấy, hoạt động kinh doanh vàng của các tổ chức, cá nhân ở tỉnh Nam Định đang bị thả nổi. Để khắc phục tình trạng này, rất cần sự vào cuộc, chung tay của cơ quan cấp đăng ký kinh doanh trong việc tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động thực tế của tổ chức, cá nhân. Bên cạnh đó, Chính phủ cần nghiên cứu, xem xét để ban hành Nghị định thay thế Nghị định 64 ban hành năm 2003 vì các quy định nêu trong điều kiện và phạm vi hoạt động kinh doanh vàng không cụ thể còn bỏ trống hoạt động quản lý của NHNN tỉnh, thành phố trong kinh doanh, gia công, chế tác vàng. Những bất cập này được tháo gỡ nhanh sẽ góp phần siết chặt công tác quản lý kinh doanh vàng hiện nay.