Can Lộc là huyện có truyền thống văn hóa lâu đời, là vùng địa linh nhân kiệt, vùng đất có nhiều di tích lịch sử văn hóa, nhiều danh thắng nổi tiếng như Ngã ba Nghèn Xô viết Nghệ Tĩnh 1930 - 1931, Ngã ba Đồng Lộc, chùa Hương tích trên dãy núi Hồng Lĩnh,… 
 
Về truyền thống hiếu học, học giỏi từ xưa đến nay nổi tiếng là đất học, đỗ đạt, có nhiều bậc đại khoa, tiến sỹ trong các triều đại phong kiến. Tiêu biểu Đặng Dung, Đặng Tất, Hà Tông Mục ở Tùng Lộc, Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Huy Hổ ở Trường Lưu, La sơn Phu tử Nguyễn Thiếp ở Kim Lộc, Lưỡng quốc Thám hoa Phan Kính ở Song Lộc, tiến sỹ Dương Trí Dũng, Dương Trí Trạch ở Yên Huy, Kiệt thạch tam khoa, tam tiến sỹ. Tự hào về các thế hệ sau này nhiều nhà nho yêu nước, chí sỹ cách mạng, nhiều nhà khoa học, nhà văn, nhà thơ nổi tiếng làm rạng danh đất học Can Lộc. Chí sỹ yêu nước thầy giáo Võ Liêm Sơn ở Thiên Lộc, người bạn thủy chung tâm đắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là thầy giáo của Tổng Bí thư Trần Phú, Hà Huy Tập, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và nhiều nhà khoa học khác, chí sỹ cách mạng Ngô Đức Kế, Nhà thơ Xuân Diệu, viện sỹ Nguyễn Huy Mỹ và bao lớp thế hệ trẻ ngày nay đang phấn đấu thành đạt trên con đường nghiên cứu khoa học và công tác.
Phát huy truyền thống nhân văn cách mạng Anh hùng, Đảng bộ, nhân dân, ngành Giáo dục Can Lộc đã nổ lực phấn đấu tập trung đầu tư phát triển toàn diện vững chắc sự nghiệp GD - ĐT và đã đạt được những thành tựu xuất sắc.

Can Lộc là huyện đi đầu trong phong trào bình dân học vụ, xóa nạn mù chữ, phổ cập cấp I, phấn đấu quyết liệt đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục tiểu học, xóa mù chữ năm 1991, đạt PCTH đúng độ tuổi tháng 4/2002, PC THCS tháng 10/2002 và đang tập trung công tác PC bậc trung học đến nay đã có 14/23 xã, thị trấn đạt chuẩn phổ cập bậc trung học. Hệ thống các trường học được quy hoạch phát triển đảm bảo quy mô, đa dạng hóa, được tập trung đầu tư theo hướng chuẩn hóa, kiên cố hóa, đáp ứng cao nhất nhu cầu học tập của học sinh và nhân dân lao động.

Toàn huyện có 24 trường MN, 29 trường TH, 18 trường THCS, trong đó có 6 trường liên xã, 5 trường THPT, Dân lập, 2 trung tâm GDTX, HNDN, 1 trường Trung cấp nghề Phạm Dương và 23 trung tâm học tập cộng đồng xã, thị trấn với 38.630 học sinh và hàng vạn lượt người lao động học tập tại các trung tâm học tập cộng đồng.

Trong nhiều năm qua, xã hội hóa giáo dục là huyện xuất sắc nhất của tỉnh. Huyện và các địa phơng đã huy động mọi nguồn lực, nhất là nội lực đóng góp của nhân dân và đấu thầu đất, các chương trình dự án, tập trung đầu tư xây dựng CSVC trường học, xây dựng trường chuẩn quốc gia, trường trọng điểm chất lợng cao, trường học kiên cố hóa. 100 các xã, thị trấn, 100% trường TH, THCS, THPT, GDTX, HNDN, 70% trường MN có trường học cao tầng, 50/74 trường đạt chuẩn quốc gia, trong đó 12 trường TH đạt chuẩn quốc gia mức 2.