Có thể nói Diễn Châu là vùng đất của văn chương, khoa bảng, văn học dân gian còn truyền tụng câu đối nôm na về sự đỗ đạt của gia đình họ Ngô và họ Đặng: “Sáng khoai, trưa khoai, tối khoai, khoai ba bữa - Ông đỗ, cha đỗ, con đỗ, đỗ cả nhà”. Đó là họ Ngô ở Lý Trai liên tiếp bốn đời đỗ 5 tiến sĩ. Còn họ Đặng ở Nho Lâm 3 cha con đỗ đại khoa và còn nhiều dòng họ khác...

Những tên tuổi đại khoa của Diễn Châu được biết đến như Ngô Trí Hòa, Ngô Trí Tri, Nguyễn Xuân Ôn…Tiếp lửa truyền thống hiếu học đó, thầy và trò trường THCS Diễn Cát đang viết tiếp những trang sử vẻ vang của quê hương mình. Nhiều năm liền trường đạt danh hiệu trường tiên tiến; Công đoàn đạt danh hiệu Công đoàn vững mạnh xuất sắc… Trường THCS Diễn Cát tọa lạc trên địa bàn xã Diễn Cát - Diễn Châu - Nghệ An. Trải qua nhiều năm xây dựng và trưởng thành với bao khó khăn thử thách nhưng trường vẫn đứng vững và không ngừng lớn mạnh về mọi mặt. Mái trường Diễn Cát giàu truyền thống - con đò trí tuệ ấy vẫn đang từng ngày, từng ngày, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước…

Năm học 2005 - 2006, trường THCS Diễn Cát có 683 học sinh với 17 lớp. Trong đó có 2 em đạt học sinh giỏi Tỉnh, 15 em đạt học sinh giỏi Huyện, học sinh giỏi toàn diện đạt 62em, học sinh tiên tiến 313 em, học sinh đậu vào các trường THPT có 52 em, đặc biệt đậu tốt nghiệp THCS đạt 99,7%. Đây là minh chứng cho sự vươn lên không ngừng của Trường, đem lại niềm tin vững chắc cho các bậc phụ huynh trong xã.

Trường Diễn Xuân

Công tác giáo dục đạo đức, chính trị tư tưởng cho học sinh được Chi bộ, BGH, BCH hội phụ huynh và tập thể cán bộ giáo viên trong nhà trường rất coi trọng, xác định với nhiệm vụ trọng tâm là giáo dục cho học sinh có lối sống lành mạnh, nghiêm túc trong học tập. Điều đáng nói là phần lớn học sinh của trường đều xuất thân từ con nhà thuần nông nên các em rất chăm chỉ, siêng năng trong lao động và học tập. Đồng thời, được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, sự phối hợp hài hòa giữa gia đình - nhà trường - xã hội nên các em ngày càng ngoan, tư cách đạo đức tốt (96% học sinh của trường xếp loại khá, tốt), chỉ 4% học sinh xếp loại trung bình và đặc biệt trường không có học sinh nào cá biệt.

Song song với chất lượng đào tạo học sinh, giáo viên của trường cũng không ngừng học hỏi kinh nghiệm, trau dồi và nâng cao kiến thức chuyên môn cũng như phương pháp giảng dạy. Trường THCS Diễn Cát có 37 cán bộ công nhân viên, trong đó có 1 giáo viên giỏi tỉnh, 2 giáo viên giỏi huyện, 19 giáo viên giỏi trường, giáo viên chủ nhiệm giỏi 9 người, giáo viên đạt chuẩn 100%. Giáo viên của trường dày dạn kinh nghiệm, tâm huyết, yêu nghề, đoàn kết thống nhất ý chí thực hiện thắng lợi mục tiêu năm học. Vì vậy ngay từ đầu năm học 100% cán bộ giáo viên của trường đã tiếp thu quán triệt sâu sắc nhiệm vụ trọng tâm cơ bản của phòng GD Diễn Châu. Chi bộ, BGH nhà trường đã tổ chức phổ biến các chỉ thị, công văn hướng dẫn của Đảng, Nhà nước và của ngành đến tận giáo viên để nắm chắc và thực hiện tốt nhiệm vụ năm học.

Ngoài ra, Đội TNTP HCM của trường thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục cách mạng, giáo dục lý tưởng thông qua các cuộc thi tìm hiểu Trật tự an toàn giao thông, phòng chống ma túy, quyền trẻ em, vệ sinh an toàn thực phẩm… Năm học 2006 -2007, cũng như bao trường THCS khác, trường THCS Diễn Cát thực hiện chiến dịch "2 không" nên chất lượng học sinh cũng như phương pháp giảng dạy của giáo viên trong trường có nhiều chuyển biến tích cực. Năm học này Trường THCS Diễn Cát có khá nhiều thuận lợi do được sự chỉ đạo của chi bộ Đảng, của phòng giáo dục Diễn Châu, sự chỉ đạo kịp thời của Đảng ủy, UBND xã Diễn Cát về xây dựng cơ sở vật chất phục vụ cho dạy và học của hội phụ huynh. Đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, rất yêu nghề và chăm lo cho học sinh, bám trường bám lớp, nhiệt tình trong công tác chuyên môn…

Với những lợi thế này, trường THCS Diễn Cát sẽ phấn đấu đạt trường Tiên tiến, công đoàn vững mạnh xuất sắc, chi bộ trong sạch vững mạnh; Xây dựng trường thành một đơn vị văn hóa. Phấn đấu năm 2009 Trường THCS Diễn Cát đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn I. Bên cạnh đó, trường THCS Diễn Cát quyết tâm đạt 15 - 17 em học sinh giỏi Huyện, 3,5 - 4% học sinh giỏi toàn diện, 35 - 40% học sinh khá; 45% học sinh có tư cách đạo đức tốt, 52% khá, 3% trung bình, tỷ lệ lên lớp đạt 98 - 99%, đậu tốt nghiệp THCS đạt 95 - 98%, học sinh vào THPT đạt 40 - 45em (hệ công lập). Về giáo viên, quyết tâm phấn đấu 90 - 95% giáo viên đạt lao động giỏi, 40 - 50% giáo viên giỏi trường, 2 giáo viên giỏi cấp cơ sở, 1 giáo viên giỏi Tỉnh, 9 giáo viên chủ nhiệm giỏi; 100% giáo viên có hồ sơ khá tốt, không có hồ sơ xếp loại trung bình; 30% giáo viên có giờ dạy tốt, 5,5% giờ dạy khá, 15% giờ dạy trung bình, không có giờ yếu; 100% giáo viên có tư cách đạo đức, có sức khỏe tốt.

Muốn thực hiện tốt cuộc vận động của Bộ và chủ trương của ngành thì giáo viên phải thực sự đổi mới phương pháp giảng dạy, phải hiểu sâu sắc, chọn lọc những kiến thức cơ bản trong bài giảng, phải phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh. Khuyến khích mạnh mẽ tính sáng tạo của thầy cô giáo là tiền đề rất quan trọng để triển khai những giải pháp nhằm khắc phục những tiêu cực trong thi cử, nâng cao chất lượng dạy và học, nâng cao hiệu quả đào tạo. Cải tiến trong cách ra đề kiểm tra, đề thi với yêu cầu phát huy tính sáng tạo của học sinh. Thực hiện ra đề kiểm tra mở, đề thi trắc nghiệm, đề ra chẵn lẻ (2 đề thi kiểm tra).

Nhà trường sẽ quản lý toàn bộ bài kiểm tra của tất cả các bộ môn (GV chấm xong, trả bài cho học sinh xem và thu nộp lại cho BGH quản lý. Sau khi tổng kết xong mỗi học kỳ BGH sẽ trả lại bài kiểm tra cho học sinh thông qua cuộc họp phụ huynh cuối kỳ, cuối năm học). Kiên quyết chống các hiện tượng tiêu cực như: dạy thêm, học thêm tràn lan, chạy điểm và các tệ nạn xã hội trong trường học. Xây dựng nề nếp học thuộc bài, làm bài đầy đủ trước khi đến lớp. Tập trung nghe giảng và xây dựng bài học, trật tự lớp học tốt. Thực hiện nghiêm túc quy định của giáo viên, xưng hô lễ phép.

Bên cạnh đó, thi đua xây dựng nhiều giờ học tốt, buổi học tốt. Đẩy mạnh phong trào tự quản trong học sinh, tăng cường công tác tự quản trong đội ngũ học sinh cốt cán, để làm tốt công tác tự kiểm tra trong học sinh. Đổi mới phương pháp dạy học của thầy gắn liền với đổi mới phương pháp học tập của trò. Tăng cường hơn nữa việc quản lý, chỉ đạo việc sử dụng đồ dùng dạy học, đặc biệt là số thiết bị thí nghiệm được trên cấp. Làm tốt công tác thăm lớp dự giờ, thao giảng. Cần xây dựng cho học sinh ý thức, động cơ, thái độ học tập đúng đắn đó là: nghiêm túc, tự giác, tập trung, không lơ là, không ỷ lại, không chủ quan. Không để học sinh ồn ào trong giờ dạy, phải xây dựng cho học sinh ý thức vươn lên học khá và giỏi, đạo đức tốt và tiến bộ về mọi mặt…

Đặc biệt về chất lượng mũi nhọn, giáo viên nhiệt tình tâm huyết trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, phải biết năng động sáng tạo, không trông chờ vào sự phân công lên lịch bồi dưỡng mà phải tự có kế hoạch lên lịch tăng buổi. Nhà trường thường xuyên động viên giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi (khen thưởng, bồi dưỡng kinh phí trong dạy bồi dưỡng); cấp tài liệu bồi dưỡng, hướng dẫn học ở nhà, học trong giờ học chính khóa…

Phát huy truyền thống dạy tốt, học tốt, tự hào với những thành tích đạt được, cán bộ giáo viên và học sinh trường THCS Diễn Cát quyết tâm phấn đấu đạt nhiều thành tích rực rỡ hơn, trở thành trường Chuẩn Quốc Gia giai đoạn I, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng bộ và nhân dân xã Diễn Cát.