Dự án xi măng lò quay Mai Sơn chính thức khởi công xây dựng quý II-2005. Đây là dự án công nghiệp có quy mô lớn, khi hoàn thành sẽ góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh và tạo việc làm cho hàng trăm lao động là người dân địa phương.

Những ngày đầu tháng 7, tôi có dịp đến công trường xây dựng nhà máy xi măng Mai Sơn. Nắng nóng như đổ lửa, nhưng không khí lao động vẫn nhộn nhịp, khẩn trương. Hàng trăm cán bộ, công nhân đang gấp rút chạy đua với thời gian để sớm đưa nhà máy đi vào hoạt động.

Đây là giai đoạn nước rút của quá trình thi công nhà máy, hầu như lãnh đạo của Công ty cổ phần xi măng Mai Sơn đều có mặt trên công trường. Đưa tôi chiếc mũ bảo hộ, Phó Giám đốc Đặng Văn Khanh cho biết: Sau khi tính toán, rà soát lại hiệu quả của dự án; lựa chọn những nhà thầu có đủ năng lực tham gia thi công, nên tiến độ xây dựng nhà máy được thực hiện tốt. Hiện nay, công trường tập trung hơn 600 công nhân và hàng chục thiết bị, máy móc của 9 nhà thầu. Trong giai đoạn này, các đơn vị đều tập trung nhân lực, tăng ca, tăng giờ làm việc, đẩy nhanh tiến độ thi công, phần xây dựng đã đạt được 70% khối lượng công việc, đang chuẩn bị triển khai thi công dây chuyền băng tải nguyên liệu.

* Nhà máy xi măng Mai Sơn được xây dựng trên diện tích 16 ha, trên địa bàn bản Nà Pát, xã Nà Bó (Mai Sơn) và 2 vùng nguyên liệu rộng 200 ha.

* Công nghệ xi măng lò quay hiện đại, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái. Công suất 2.500 tấn clinker/ngày (1 triệu tấn xi măng/năm). Tổng vốn đầu tư 1.500 tỷ đồng;

* Dự kiến tháng 3-2011 sẽ hoàn thành đi vào hoạt động, tạo việc làm cho hàng trăm công nhân là người dân địa phương.

Cùng Phó Giám đốc Đặng Văn Khanh tham quan những hạng mục chính tôi mới phần nào hình dung quy mô của nhà máy. Nổi bật giữa công trường ngổn ngang là tháp trao đổi nhiệt rộng hơn chục mét, cao 80 mét đang trong giai đoạn hoàn thiện và hệ thống silô đồ sộ, chiếc cao nhất đã thi công được hơn 50 mét, ngay bên cạnh là chiếc cần trục đang cần mẫn bốc từng khối bê tông, sắt thép phục vụ xây dựng trụ đỡ lò nung, nhà làm nguội clinker… Gặp kỹ sư Lê Ngọc Ánh, đội trưởng đội xây dựng 707, Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Phục Hưng 7 (Hà Nội) trong chiếc lán tạm ngay tại công trường, anh cho biết: Đơn vị chịu trách nhiệm thi công gói thầu số 5 và số 6, đây là hai gói thầu quan trọng nhất của nhà máy, trong đó có tháp trao đổi nhiệt và hệ thống silô. Trung bình mỗi ngày đơn vị huy động 240 công nhân và tập trung những thiết bị, máy móc hiện đại nhất để phục vụ thi công liên tục 3 ca/ngày. Ngoài việc bảo đảm chất lượng công trình, đơn vị đặc biệt quan tâm đến công tác bảo đảm an toàn lao động. Công ty đã có quy chế bảo đảm an toàn trong thi công, đội ngũ công nhân đều phải qua tập huấn và được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động.

Được biết, ngoài số công nhân thi công của các nhà thầu, hơn 200 công nhân của Công ty cổ phần  xi măng Mai Sơn đã qua đào tạo các lớp vận hành, trong khi chờ nhà máy đi vào hoạt động cũng tham gia lao động trên công trường. Chị Lường Thị Duyên, ở bản Bó Đươi, xã Nà Bó nói: Năm 2006, tôi được tuyển vào làm công nhân và Công ty cử đi học vận hành 12 tháng. Cùng với tôi ở bản cũng có nhiều người được nhận vào làm công nhân. Hiện nay tham gia xây dựng nhà máy, tôi được hưởng mức lương hơn 1 triệu đồng/tháng, khi nhà máy đi vào sản xuất có việc làm ổn định, thu nhập sẽ tăng lên.

Phó Giám đốc Đặng Văn Khanh cho biết thêm: Toàn bộ thiết bị của nhà máy Công ty đã tập kết về chân công trình. Những phần việc phức tạp, đòi hỏi mất nhiều thời gian đã cơ bản hoàn thành, đến đầu tháng 8 sẽ triển khai lắp đặt các thiết bị. Trong quá trình thi công, Công ty đã phối hợp tốt với địa phương, lực lượng công an và các nhà thầu bảo đảm an ninh trật tự trong khu vực và không để xảy ra tai nạn lao động. Cùng với tuyển dụng lao động là người dân địa phương, Công ty đã đầu tư hàng trăm triệu đồng xây dựng hệ thống điện, nước, đường bê tông, nhà văn hóa phục vụ sinh hoạt của bà con. Ngoài việc áp dụng công nghệ hiện đại, những năm qua, Công ty đã huy động đoàn viên thanh niên trồng hơn 5 vạn cây xanh trong khu vực nhà máy để bảo vệ môi trường sinh thái. Theo kế hoạch, tháng 3-2011 nhà máy xi măng Mai Sơn sẽ chính thức đi vào hoạt động.

Rời công trường khi nắng đã tắt, trên đỉnh những silô ánh chớp hàn sáng rực. Những người thợ hối hả bước vào ca 3