Công ty Cổ phần vận tải Xăng dầu VITACO – tiền thân là Công ty Vận tải Nhiên liệu VITACO được thành lập sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng theo quyết định số 50/TC ngày 8/9/1975 của Tổng Cục Giao thông Vận tải và được thành lập lại theo quyết định số 362/TM/TCCB ngày 31/03/1993 của Bộ Thương mại với tên gọi mới là Công ty Vận tải Xăng dầu VITACO. Đến 10/2005 hòa cùng xu thế đổi mới của đất nước, Bộ Thương mại đã ra quyết định số 2585/QĐ/BTM ngày 27/10/2005 chuyển Công ty Vận tải Xăng dầu VITACO thành Công ty cổ phần Vận tải Xăng dầu VITACO. Trong chặng đường 30 năm kinh doanh vận tải xăng dầu đường biển, VITACO không ngừng phấn đấu vươn lên và gắn liền với từng thời kỳ lịch sử của công cuộc xây dựng đất nước:
Giai đoạn xây dựng ban đầu 1975 -1985, đây là khoảng thời gian khó khăn nhất của công ty và cũng là khoảng thời gian có nhiều sáng tạo, năng động nhất để công ty luôn đảm bảo hoàn thành kế hoạch Nhà nước giao. Với cơ sở vật chất kỹ thuật ban đầu vô cùng cũ kỹ, già cỗi và đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, nguồn nhân lực vừa thiếu vừa yếu lại phải hoạt động trong nền kinh tế bao cấp khép kín, có nhiều rào cản, nhưng Công ty vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, luôn đáp ứng được phần lớn nhu cầu xăng dầu của khu vực các tỉnh phía Nam. Cũng trong giai đoạn này Công ty được Bộ Vật tư giao tiếp nhận toàn bộ phương tiện và lực lượng lao động Đội vận tải thủy của Xí nghiệp Thủy bộ thuộc Công ty Xăng dầu Khu vực II nâng tổng trọng tải lên 7.700 tấn, tạo đà cho Công ty tiếp cận dần với nền kinh tế nhiều thành phần.
Giai đoạn từ năm 1985 đến năm 1994 là thời kỳ cả nước tiến hành công cuộc đổi mới nhằm từng bước đưa nền kinh tế thoát khỏi khủng hoảng. Tình hình kinh tế xã hội luôn biến động, ảnh hưởng toàn diện đến mọi ngành kinh tế ; VITACO cũng không nằm ngoài sự tác động này : phải đối mặt với những thách thức mới , trong đó sự cạnh tranh gay gắt của các công ty vận tải xăng dầu ngoài ngành, nguồn hàng mỗi ngày một sút giảm lại thêm tình trạng xuống cấp và lạc hậu của các phương tiện vận tải. Để đối phó với tình hình này, Công ty đã mạnh dạn tìm tòi những hình thức, những bước đi thích hợp, thoát dần khỏi cơ chế cũ, từng bước xây dựng mô hình phát triển và cơ chế quản lý mới phù hợp. Và trong giai đoạn này Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam đã đầu tư lần lượt các tàu Nhà Bè 01, Nhà Bè 02, Nhà Bè 03 giao cho công ty quản lý khai thác , nâng sản lượng vận chuyển lên mức bình quân trên 50 vạn tấn/năm. Vitaco đã nhanh chóng đi vào ổn định.
Từ 1994 đến nay là giai đoạn phát triển đầu tư trang thiết bị và hiện đại hóa phương tiện vận tải. Tháng 6 năm 1994, VITACO được đầu tư mua tàu Petrolimex 01 có trọng tải 22.000 tấn đưa vào khai thác đã thay đổi vị thế của công ty từ chỗ vận tải chủ yếu trên các tuyến nội địa sang khai thác tuyến viễn dương, mở rộng phạm vi hoạt động tới các nước trong khu vực. Với sự phát triển nhanh chóng của quy mô đội tàu, Công ty sắp xếp lại bộ máy tổ chức : sáp nhập khối tàu sông về Xưởng sửa chữa Bình Chánh, rồi thành lập Xí nghiệp Dịch vụ sửa chữa và Vận tải đường sông . Đến năm 1999, Xí nghiệp được cổ phần hóa chuyển thành công ty cổ phần. Từ nay Công ty chỉ còn vận tải xăng dầu đường biển, bao gồm vận tải ven biển, vận tải viễn dương và dịch vụ đại lý hàng hải; tập trung vốn đầu tư nâng cấp trang thiết bị cho Đội tàu đủ điều kiện hoạt động tuyến nước ngoài. Và đến tháng 03 năm 2001, Công ty tiếp tục được đầu tư tàu dầu Petrolimex 04, trọng tải 30.000DWT với trang thiết bị hiện đại, nâng trọng tải của đội tàu VITACO lên trên 67.000 tấn và công ty đã nhanh chóng thay đổi định hướng kinh doanh : ngành nghề chủ đạo từ năm 1994 là vận tải các sản phẩm dầu mỏ, dịch vụ đại lý hàng hải và chủ yếu là vận tải xăng dầu viễn dương. Trên cơ sở đánh giá nội lực cũng như uy tín chất lượng phục vụ của chính mình, năm 2003 Công ty thành lập Chi nhánh tại thành phố Đà Nẵng nhằm phát huy hết nguồn lực cũng như lợi thế kinh doanh của đơn vị, đáp ứng tốt nhất nhu cầu vận tải xăng dầu trong và ngoài ngành. Bên cạnh đó, năm 2005 công ty đã đầu tư tàu Petrolimex 08, trọng tải 37.463DWT và năm 2006 đầu tư tàu đóng mới trọng tải 40.016 DWT , khả năng tự động hóa cao, đây lại là tàu vỏ kép nên đáp ứng được yêu cầu của Công ước quốc tế. Việc đầu tư này đã đưa tổng trọng tải của công ty đạt 140.000 tấn, đảm bảo tính chủ động trong nhập khẩu hàng hóa của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam.
Với ngành nhề chủ đạo là vận tải nên việc tổ chức quản lý khai thác an toàn đội tàu luôn được lãnh đạo công ty đặc biệt quan tâm. Năm 1996 Công ty đã triển khai và áp dụng thành công Bộ luật Quản lý An toàn quốc tế (ISM) cho tất cả các tàu và được Đăng Kiểm Việt Nam cấp chứng nhận phù hợp DOC cho văn phòng công ty; chứng nhận Quản lý an toàn quốc tế SMC, và chứng nhận An ninh quốc tế (ISPS) cho các tàu chạy tuyến quốc tế.
Cùng với việc thực hiện nhiệm vụ vận tải chuyên ngành, Công ty không ngừng hoàn thiện đội ngũ cán bộ, sĩ quan – thuyền viên. Nguồn nhân lực này đã được đào tạo chính quy, có kinh nghiệm, đáp ứng yêu cầu Công ước quốc tế, có đủ năng lực để khai thác vận hành các phương tiện lớn hiện đại. Đến nay trình độ, năng lực chuyên môn của đội ngũ thuyền viên các tàu viễn dương đã có sự thay đổi về cả số lượng và chất lượng, vì thế giúp công ty giữ được uy tín với khách hàng trong và ngoài nước bằng chất lượng phục vụ, góp phần khẳng định thương hiệu VITACO trong ngành hàng hải.